„Kotwica”, jako znak Polski Walczącej
pojawił się w Warszawie 20 marca 1942 r. Został wybrany z 27 propozycji
zgłoszonych na konspiracyjny konkurs ogłoszony przez Biuro Informacji i
Propagandy KG AK. Autorką (współtwórczynią) „Kotwicy” była najprawdopodobniej instruktorka harcerska Anna
Smoleńska (28.2.1920–19.3.1943) ps. „Hania”, studentka historii sztuki na
tajnym Uniwersytecie Warszawskim.
Znak „kotwicy”, wzorem starszego o rok żółwia,
rysowany był na murach i chodnikach okupowanego kraju jako graffiti. Widnieje
również na tle orła w godle Konfederacji Polski Niepodległej. Od 2014 jest
elementem oznaki rozpoznawczej Jednostki Wojskowej Komandosów.
W czerwcu 2014 Sejm uchwalił ustawę o ochronie
Znaku Polski Walczącej. Zgodnie z art. 1 ustawy znak, będący symbolem walki
polskiego narodu z niemieckim agresorem i okupantem podczas II wojny światowej,
stanowi dobro ogólnonarodowe i podlega ochronie należnej historycznej
spuściźnie Rzeczypospolitej Polskiej. Otaczanie Znaku Polski Walczącej czcią i
szacunkiem stało się prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej
Polskiej, a jego publiczne znieważanie podlega karze grzywny.
Ciekawostka:
W pierwszych latach okupacji
niemieckiej do córki zmarłego Rudolfa Wegnera, Ireny Rybotyckiej, zwrócił się
Jerzy Jabłonowski (były adiutant marszałka Józefa Piłsudskiego) z pytaniem o
zgodę na wykorzystanie sygnetu Wydawnictwa Polskiego R. Wegnera umieszczonego
na okładce książki „Polowanie na potwory morskie” jako symbolu walki Polski z
okupantem. 
W czasie wojny część ludności polskiej
jednoznacznie kojarzyła układ graficzny znaku „Kotwicy” z sygnetem Wydawnictwa
Polskiego. Podobieństwo – a wręcz identyczność – obu symboli zwróciło też uwagę
gestapo, które przeprowadziło w związku z tym rewizję w siedzibie wydawnictwa i
nakazało zamalowanie sygnetu we wszystkich książkach przeznaczonych do
dystrybucji.
