Terenoznastwo

WYZNACZANIE STRON ŚWIATA ZA POMOCĄ PRZEDMIOTÓW TERENOWYCH

            

MROWISKO 


jest zawsze bardziej spadziste od północy

 PIEŃ ŚCIĘTEGO DRZEWA 

 słoje roczne zaciskają się ku północy

MECH

porasta północną stronę kamieni i drzew.

 Północne zbocza pagórków i wydm w lesie są zwykle obficiej porośnięte mchem, niż zbocza południowe.

DRZEWO 
Kierunek północny można określić ogólnie według wyglądu drzew. Korona drzewa jest od strony południowej lepiej rozwinięta i bogatsza.

  GWIAZDY

W noc pogodną określamy kierunek północy według Gwiazdy Polarnej. Gwiazdę tę, a za razem kierunek bieguna północnego, łatwo jest odszukać za pomocą gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy (Dużego Wozu). W tym celu przedłużamy prostą, przechodzącą przez dwie ostatnie gwiazdy czworoboku Dużego Wozu w stronę drogi mlecznej. W tym kierunku w odległości pięć razy większej, niż odległość między wymienionymi gwiazdami Dużego Wozu znajduje się Gwiazda Polarna.

SŁOŃCE i CIEŃ
Cień kija wbitego pionowo w ziemię wskazuje:

• o godzinie 6:00 - zachód
• o godzinie 9:00 - północny-zachód
• o godzinie 12:00 - północ
• o godzinie 15:00 - północny-wschód
• o godzinie 18:00 - wschód

  

Zamiast kija możemy użyć własnego ciała, tak jak na rysunku obok. Ale sytuacja przedstawiona na rysunku będzie poprawna tylko o godzinie 12:00.

N - północ, S - południe, W - zachód, E - wschód

POMIAR WYSOKOŚCI DRZEWA

Jeden osoba kładzie się na ziemi i rzuca wzrokiem na wierzchołek drzewa. Druga osoba ustawia przed leżącym kij i tak długo nim manewruje, aż wierzchołek mierzonego drzewa i wierzchołek kija znajdą się w jednej linii wzrokowej.
  Wówczas mierzymy: odcinek pomiędzy oczyma leżącego harcerza, a kijem. Załóżmy że odległość wynosi 2 metry. Mierzymy następnie ile razy te dwa metry mieszczą się w odległości między kijem a pniem drzewa. Załóżmy, że odległość ta pomieściła się 3 razy wymierzone 2 metry. Te trzy mnożymy następnie przez wysokość kija. Jeżeli kij ma wysokość 1,5 metra - to mnożymy te 1,5 razy 3. Uzyskamy wynik 4,5 metra - wysokość drzewa.

SŁOŃCE I ZEGAREK

Zegarek ustawić małą wskazówką ku słońcu. Linia dzieląca kąt pomiędzy małą wskazówką, a cyfrą 12 na połowę wskazuje północ.
Posługując się zegarkiem przy określaniu kierunków świata należy:
- od wschodu słońca do południa dzielić kąt w lewo od liczby 12 do wskazówki zegarka
- od południa do zachodu słońca dzielić kąt w prawo od liczby 12
Kierunek północno- południowy możemy określić dokładnie tylko wtedy, gdy zegarek idzie według czasu miejscowego.